Het Platform Bescherming Burgerrechten belegt maandelijks een vergadering waarin de aangesloten organisaties kennis over actuele onderwerpen uitwisselen. Tijdens de afgelopen vergadering op dinsdag 9 oktober 2012 zijn onder meer de volgende dossiers besproken:
Privacy en Vervoer
De Nederlandse Spoorwegen zijn voornemens om geleidelijk aan alle papieren treinkaartjes af te schaffen, maar de berichtgeving hierover laat aan helderheid te wensen over. Reizigersorganisatie Rover zette onlangs alle wijzigingen en haar invoerdatums op een rijtje. Met de digitalisering van treinkaartjes lijkt ook een einde te komen aan de mogelijkheid om anoniem te reizen; bij alle reguliere treinreizen, zowel bij abonnementen als losse reizen, dient te worden ingecheckt en bij de anonieme chipkaart kan via de bankrekening de houder alsnog worden getraceerd.
Daarnaast was er in de media aandacht voor de James Bond-achtige wijze waarop Veolia de veiligheid in haar treinen wil bevorderen. Stewards worden daar sinds kort bewapend met een mini-camera die op de werkkledij kan worden gespeld om incidenten vast te leggen. Het openbaar vervoer lijkt als publiek domein meer en meer onderwerp van surveillance te worden. Eerder dit jaar zorgde de ontdekking van heimelijke microfoons, naast het gebruikelijke cameratoezicht, in de Rotterdamse metro voor ophef.
Actualiteiten Biometrie
Facebook heeft voorlopig de automatische gezichtsherkenningsfunctie uitgeschakeld voor haar Europese gebruikers; zowel Duitsland als Ierland, waar het hoofdkantoor van Facebook is gevestigd, stelden dat het sociale netwerk hiermee de Europese privacyregels overtreedt. Voor het detecteren van personen op basis van foto’s is een biometrische database nodig, en het gebruik van zulke gegevens vereist expliciete toestemming van de persoon in kwestie. Daar is in het geval van Facebook geen sprake van, zo luidt het bezwaar.
Platformdeelnemers vrezen dat deze functies wat mogelijkheden betreft slechts het topje van de ijsberg zijn. De technologie op dit gebied vordert snel, en internetgiganten als Facebook spinnen er garen bij. Google nam onlangs voor 30 miljoen dollar het Oekraïense gezichtsherkenningssoftware bedrijf Viewdle over. Hiermee beschikt Google naast belangrijke patenten over de mogelijkheid te detecteren of een persoon op een foto kind of volwassene is. De Noorse toezichthouder op dit gebied heeft inmiddels aangekondigd een onderzoek te starten naar de wijze waarop deze software werkt, welke gegevens daarvoor worden gebruikt en in hoeverre dit risico’s voor de privacy inhoudt.
Mogelijke invoering taser-wapens voor politie
Minister Opstelten heeft het plan te onderzoeken of taser-wapens kunnen worden ingevoerd bij de politie. Als het aan de PVV ligt, komt het wapen in de standaarduitrusting van elke politieagent. Critici wijzen op een verlaging van de geweldsdrempel en betwijfelen de noodzaak. Zo stelde de Politiebond dat ze nader ingelicht wilde worden over de veiligheidsaspecten. Amnesty International is zeer kritisch en wijst naar incidenten met taserwapens in het buitenland die dodelijk afliepen.
Actualiteiten Privacy & Gezondheidszorg
In het licht van de private doorstart van het Elektronisch Patiënten Dossier (EPD) is de datalek van het Groene Hart Ziekenhuis in Gouda een teken aan de wand. Het Platform is benieuwd welke invloed het incident heeft op het maatschappelijk draagvlak voor het EPD. Onderzoeksjournalist en voormalig hacker Brenno de Winter schreef er een kritisch artikel over in HP/DeTijd.
