Onderwerpen: Uitspraak CBb 21 maart jl. in zaak KDVP/NZa + follow-up, Bodemprocedure VPHuisartsen, Drones, Gemeenteraadsverkiezingen 2014, Wetsvoorstel Basisregistratie Personen.
Het Platform Bescherming Burgerrechten belegt maandelijks een vergadering waarin de aangesloten organisaties kennis over actuele onderwerpen uitwisselen. Tijdens de afgelopen vergadering op maandag 16 april 2013 zijn onder meer de volgende dossiers besproken:
Actualiteiten Privacy in de Gezondheidszorg
Uitspraak CBb 21 maart jl. in zaak KDVP/NZa + follow-up
Cliënten in de GGZ kunnen sinds 21 maart 2013 bezwaar maken tegen de aanlevering van diagnose-informatie aan zorgverzekeraars, en in het verlengde daarvan opname van deze informatie in het DBC-informatiesysteem (DIS), een database waarin alle diagnose-informatie van gedeclareerde zorg in Nederland wordt opgeslagen. Dit door een privacyverklaring te ondertekenen bij de behandelende therapeut, waarvan een kopie bij de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) terecht komt.
Deze verplichte mogelijkheid tot een toegankelijke opt-outregeling is het resultaat van het derde beroep dat Platformdeelnemer De Koepel (KDVP)bij het College van Beroep voor het bedrijfsleven (CBb) aanspande tegen de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa). Na de vorige procedure was De Koepel van mening dat deze regeling nog niet voldoende effectief was en begon een nieuwe procedure, die leidde tot de uitspraak van 21 maart jl. Een van de bezwaren die de KDVP in haar laatste beroep heeft aangevoerd, had te maken met het feit dat in het declaratieproces volgens de opt-outregeling toch nog een aantal coderingen moesten worden ingevuld, waaruit de diagnose alsnog kon worden afgeleid.
Bodemprocedure VPHuisartsen
VPHuisartsen (De Vereniging van Praktijkhoudende Huisartsen) dagvaardde VZVZ in maart vanwege de private doorstart van het Elektronisch Patiëntendossier. Dit heeft VZVZ gedwongen hun plannen omtrent de doorstart te repareren; zo ging VZVZ er ten onrechte vanuit dat artsen die zich voorheen contractueel hadden aangesloten bij het door de Eerste Kamer afgeschoten EPD, automatisch ook aangesloten zouden blijven op de private doorstart van het EPD. Dit is onjuist, dus VZVZ zal opnieuw contracten moeten afsluiten met artsen.
Drones
De inzet van drones – onbemande vliegtuigjes die op afstand kunnen worden bestuurd – is een praktijk die sterk toeneemt. Ze worden zowel justitieel, militair als commercieel gebruikt en de techniek vordert in een hoog tempo. De onbemande vliegtuigjes hebben talloze mogelijkheden, waaronder identificatie via gezichtsherkenning. De marketing vanuit de beveiligingsindustrie zorgt nu al voor een grootschalige marktafzet.
Het is dan ook geen fenomeen dat kan worden tegengehouden; wel is de vraag hoe de inzet van drones gereguleerd moet gaan worden. Voorop stellen meerdere Platformdeelnemers dat er duidelijke regels dienen te komen, bijvoorbeeld op basis van het luchtvaartrecht. Er heerst op dit moment nog een zekere wetteloosheid op het terrein van drones. Het is qua inzet in het kader van opsporing en ordehandhaving op dit moment nog niet helder of drones onder verantwoordelijkheid van het leger of van de politie worden gebruikt, aangezien de drones van Defensie voor politiewerk worden ingezet.
Gemeenteraadsverkiezingen 2014
Het Platform werkt aan een brief waarmee de aangesloten organisaties standpunten op het gebied van burgerrechten en privacy onder de aandacht van gemeenteraadskandidaten willen brengen. Typisch gemeentelijke onderwerpen als cameratoezicht, preventief fouilleren, huisbezoeken door de sociale dienst zullen de revue passeren. Uitgangspunt van de brief zal zijn dat ook op gemeentelijk niveau mensenrechten een expliciete factor bij overwegingen van het lokaal bestuur zouden moeten zijn. Een voorbeeld van best practices op dat gebied is een rapport (pdf) dat de Gemeente Utrecht in 2011 publiceerde over hoe het gemeentebestuur invulling geeft aan internationale mensenrechtenverdragen.
Wetsvoorstel Basisregistratie Personen (BRP)
Het Wetsvoorstel Basisregistratie Personen, dat op 16 april 2013 is aangenomen door de Tweede Kamer, zorgt ervoor dat persoonsregistraties voortaan centraal opgeslagen en beschikbaar worden. In de jaren 80, toen de gemeentelijke basisregistratie wettelijk werd vormgegeven, lag de nadruk bewust op een lokale, gemeentelijke registratie, om één groot bestand waarin alle Nederlanders vindbaar waren te voorkomen. In 1984 werd een wet voor centrale persoonsregistratie zelfs verworpen, met als gevolg de Wet op de Gemeentelijke Basisadministratie een paar jaar later, die met dit wetsvoorstel bijna veertig jaar later alsnog een gecentraliseerde opvolger krijgt. Een zorgwekkend voorbeeld van hoe anno 2013 toegankelijkheid van persoonsgegevens prevaleert boven de afscherming ervan.
Biometrie
De herziening van de Paspoortwet laat op zich wachten; het wetgevingsproces ligt op dit moment al drie maanden stil. Dat kan enerzijds komen door de diverse nationale procedures die nog lopen tegen de verplichte afname van vingerafdrukken. Ook het Europese Hof van Justitie buigt zich momenteel over prejudiciële vragen vanuit Duitsland over de Europese Paspoortverordening.
Verder speelt binnen het Platform het vermoeden dat er binnen ministeries nog naar een ‘oplossing’ wordt gezocht voor de opsporingsdoeleinden van de biometrische database die onderdeel is van de Paspoortwet, maar die hoe langer hoe meer onder vuur kwam te liggen in de Tweede Kamer en het publieke debat.
