Als er geen actie wordt ondernomen, bestaat het medisch beroepsgeheim over enkele jaren niet meer. Met deze boodschap lanceren privacyorganisaties Platform Burgerrechten en Stichting KDVP deze week de campagne “Behoud Beroepsgeheim”.
De organisaties, eerder betrokken bij de rechtszaak tegen SyRI en de rechtszaak van Vertrouwen in de GGZ, constateren dat het medisch beroepsgeheim meer dan ooit onder druk staat door de datahonger van overheden en bedrijven. Hierdoor worden keuzes gemaakt voor beleid en technologie die niet de patiënt en diens rechten dienen, maar waarin het medisch beroepsgeheim en de patiëntprivacy ondergeschikt wordt gemaakt aan politieke en commerciële doeleinden.
Brandbrief over nieuw EPD-systeem
Als eerste actie landt er deze week bij alle huisartsen in het land een brandbrief op de mat over Mitz, een nieuw EPD-systeem dat het medisch beroepsgeheim en de privacy van patiënten schaadt. Medische gegevens worden via Mitz voor grote groepen zorgverleners toegankelijk, zonder dat de dossierhoudend arts kan controleren wie voor welke reden gegevens uit diens dossiers opvraagt.
De organisaties waarschuwen huisartsen ervoor dat onder deze werkwijze de zeggenschap van arts en patiënt wordt weggenomen en in handen komt van het systeem en haar roergangers. Patiënten die willen dat hun gegevens buiten Mitz blijven, wordt aangeraden hun huisarts een weigerbrief te sturen. Deze kan worden gedownload op de pagina www.stopmitz.nl.
De werkwijze van Mitz lijkt in vele opzichten op het Elektronisch Patiëntendossier dat in 2011 unaniem werd verworpen door de Eerste Kamer. Omdat op de achtergrond van dezelfde technologie gebruik wordt gemaakt, zijn de bezwaren nog even geldig als toen de Senaat het systeem dertien jaar geleden wegstemde. Toch willen het Ministerie van Volksgezondheid en partijen uit de zorgpolder Mitz tot de landelijke standaard maken.
Volgens de privacyorganisaties moet na ruim een decennium tunnelvisie een koerswijziging worden ingezet. Daarbij moet worden geïnvesteerd in systemen die gericht en zonder het beroepsgeheim aan te tasten, gegevens kunnen uitwisselen tussen zorgverleners. Deze zijn al geruime tijd beschikbaar, maar het Ministerie van Volksgezondheid, zorgverzekeraars en beroepskoepels geven deze alternatieven al jarenlang ten onrechte geen kans, aldus de organisaties.
De zorg beschermen
Volgens de missie van de campagne zouden arts en patiënt de zeggenschap moeten behouden over wie onder welke voorwaarden toegang krijgt tot medische gegevens. Dit is niet alleen van belang om de toegankelijkheid van de zorg te beschermen, maar ook om partijen tegen te houden die azen op medische gegevens om daar hun markt- of machtspositie mee te versterken. Dit zal op den duur kernwaarden in de zorg aantasten, zo vrezen de organisaties.
“Wij zetten ons in voor een zorgsysteem waarin data uitsluitend worden gebruikt ten bate van de gezondheid en het welzijn van de patiënt, altijd met diens instemming. Alleen door het medisch beroepsgeheim als kernwaarde te behouden, kunnen we waarborgen dat de gezondheidszorg blijft draaien om vertrouwen, autonomie en menselijke waardigheid”, stellen de organisaties op de campagnesite www.behoudberoepsgeheim.nl.