Het Platform Bescherming Burgerrechten belegt maandelijks een vergadering waarin de aangesloten organisaties kennis over actuele onderwerpen uitwisselen. Tijdens de afgelopen vergadering op maandag 16 april zijn onder meer de volgende dossiers besproken:
Sociale Zekerheid & Privacy
Te gast waren Piet van der Lende en Anke van de Vliet, voorzitter en secretaris van de Amsterdamse Bijstandsbond, om het platform bij te praten over inbreuken op grondrechten waar bijstandsgerechtigden mee te maken krijgen. Een belangrijke nieuwe wet op dit gebied is de Wet op Huisbezoeken van demissionair staatssecretaris De Krom (VVD). Deze wet houdt in dat personen die gebruik maken van een sociale voorziening bij een huisbezoek verplicht worden handhavers of sociaal rechercheurs binnen te laten, op straffe van korting of intrekking van hun uitkering. Dit druist in tegen het recht op huisvrede en het rechtsbeginsel van het verbod op zelfincrminatie. Bovendien worden niet alleen de ‘klassieke uitkeringstrekkers’ hiermee onderwerp van deze controle, maar ook huishoudens met sociale voorzieningen als kinderbijslag of een AOW-uitkering.
Daarnaast werd gesproken over andere privacy-inbreuken die te maken hebben met het opsporen van bijstandsfraude; verregaande koppeling van persoonsgegevens, observatiemethoden en opsporingsmethoden op internet waarbij diep wordt gegraven in privélevens.
Jaarverslag CBP 2011 + focus 2012
Het College Bescherming Persoonsgegevens bracht onlangs haar jaarverslag van 2011 uit, met daarbij de focus die het College in 2012 gaat hanteren bij haar toezicht- en handhavingwerk. Het CBP gaat zich in 2012 richten op profiling, datalekken en toegang tot medische gegevens. Wat dat laatste onderwerp betreft, gaat het in de eerste plaats om de opslag van medische gegevens in ziekenhuizen; over de DBC-systematiek waar het platform zich al ruim twee jaar mee bezighoudt, wordt niet gerept. Wat de daadwerkelijke acties van het CBP zullen zijn, moet nog blijken volgens platformleden; in het jaarverslag staan goede voornemens, maar een concreet plan van aanpak ontbreekt.
Vonnis over studenten OV-chipkaart
Onlangs oordeelde de rechter in een kort geding dat het verplicht in- en uitchecken dat de NS oplegt aan studenten die vrij kunnen reizen met hun OV-chipkaart, niet in strijd is met de Wet Bescherming Persoonsgegevens. Omdat het echter om een voorlopige voorziening gaat, zijn bepaalde juridische aspecten niet meegenomen in het oordeel. Lees voor een uitgebreide toelichting dit stuk.
Actualiteiten biometrie
De brief die minister Spies (CDA) aan de Tweede Kamer stuurde als reactie op het rapport over de besluitvorming rondom de invoering van het biometrisch paspoort, lijkt te zinspelen op een doorgang van de centrale vingerafdrukkendatabase. Dit door een identiteitskaart in te voeren die geen vingerafdrukken bevat, zodat personen die bezwaar hebben tegen deze opslag, een alternatief wordt geboden. Het baart het platform zorgen, omdat de risico’s van centrale opslag onverminderd groot zijn en er kennelijk geen lering wordt getrokken uit de dramatische gang van zaken tijdens het wetgevingstraject naar paspoortwet.
Actualiteiten privacy & gezondheidszorg
Het vonnis van het College Beroep voor het bedrijfsleven (CBb) waarover het Platform al eerder sprak (zie overleg van 12 maart), lijkt de gemoederen bij de zorgverzekeraars flink bezig te houden. Zorgverzekeraars Nederland keerde zich in felle bewoordingen tegen de opt-out regeling die de hoogste bestuursrechter in Nederland oplegde aan zorgverzekeraars; ze zouden essentiële wettelijke taken niet meer kunnen uitvoeren, zoals daar zijn het controleren van de rekening en het controleren van de doelmatigheid van behandelingen.
Naast de grote trom roeren over de eventuele gevolgen van de uitspraak, wordt via andere wegen ook gepoogd dit vonnis te omzeilen. Zo is er een recent advies van het College van Zorgverzekeringen, dat de minister heeft geadviseerd om wettelijk verplicht te stellen dat de diagnose op de rekening komt te staan. Als de minister dat overneemt, negeert ze ten volle het vonnis van het CBb en valt het alleen nog bij het Hof voor de Rechten van de Mens te bestrijden.
