column

“Hoedt u voor de informatiemanager!”

Problemen in achterstandswijken voorspellen door info over gezinssamenstelling, inkomen en schuld te koppelen met geografische data. Een nieuw verschijnsel in de Amsterdamse trend van staatsbemoeienis, aldus Joyce Hes, vice-voorzitter van de Stichting Bescherming Burgerrechten.

Onder de kop: “Pro- actief aan de slag in achterstandswijk”, legt de informatiemanager Remco Cornielje op www.gemeente.nu (Google cache; het oorspronkelijke artikel staat er niet meer) enthousiast uit dat je om achterstanden aan te pakken “preventief en proactief” te werk moet gaan.

In Nieuw West gaat dat nu als volgt; niet langer werken met momentopnames van aantallen meldingen schuldhulpverlening. Nee, het stadsdeel dat als speerpunt heeft om een Normaal Amsterdams Peil te bereiken zet niet minder dan Google Earth en geografische gegevens van cliënten in, gekoppeld aan meerdere cliëntkenmerken zoals gezinssamenstelling, hoogte van het inkomen en hoogte van de schuld. Zo wordt een barometer met een voorspellende waarde gecreëerd waar het stadsdeel en zeker Remco Cornielje maar wat trots op is!

“Het enthousiasme en begrip dat gevisualiseerde data opwekt, motiveert om verder ontwikkeling en betekenis te geven aan cijfers. Want hoewel we voorop lopen in deze manier van werken, ben ik ervan overtuigd dat we nog maar aan het begin staan”, aldus de informatiemanager.

De vraag hoe ‘cliënten’ of eigenlijk gewoon bewoners van Nieuw West hier zelf over denken en of ze vertrouwen hebben in dit middel als middel om hen te helpen bij de oplossing van hun problemen, laat staan of hun recht op privacy wellicht wordt aangetast, wordt niet gesteld, nog sterker, hij lijkt wel overbodig voor deze welzijnswerker nieuwe stijl.

De eerste keer dat ik het bericht las dacht ik nog dat het een 1 aprilgrap betrof, alleen was het al eind november. Ik dacht ook nog even aan de reclame van C1000, een paar jolige mannen die steeds roepen als ze weer een koopje te pakken hebben: “Slim bezig!”, maar nee, het lijkt er echt op dat dit serieus bedoeld is.

Amsterdam wil voorop lopen lijkt het, een trend die misschien door burgemeester van der Laan is ingezet met zijn enthousiasme voor een cameraoorlog tegen “rotjochies”, zoals ik in de Spits van 14 november las en later in Het Parool. Met enthousiasme wordt, als ik het stuk mag geloven, nog een noviteit gepresenteerd: de mobiele camera. Dit is een camera die met de ellende mee kan verhuizen. Zo kan bijvoorbeeld een groep ronddolende jongeren in de gaten worden gehouden. De beelden ervan kunnen op mobiele telefoons of internet worden bekeken. Op deze manier ontsnapt niemand meer aan het oog van de politie, aldus Spits.

Het enthousiasme voor een vorm van “totale”, je zou bijna zeggen totalitaire controle, neemt hand over hand toe in deze stad, die het juist altijd moest hebben van zijn imago van vrijheid en tolerantie. Zelf woon ik in de Helmerbuurt, waar ik rustig een sleutel onder de mat kan leggen voor een eventuele bezoeker, inmiddels een “veiligheidsrisicogebied”. Dat hebben we te danken aan een samenvoeging van Oud West met Nieuw West. Gaat dat overigens teniet gedaan worden als de stadsdelen zo goed als worden opgeheven?

Als vice-voorzitter van de Stichting Bescherming Burgerrechten ben ik vooral benieuwd naar wat de nieuwe wethouder Pieter Hilhorst, die zichzelf profileert als streng en rechtvaardig, met deze Big Brother aspiraties gaat doen. Zal hij binnen de kortste keren zijn verleden als ombudsman vergeten of zal hij zich juist ontwikkelen als iemand met ruggengraat, die juist ook op het gebied van de klassieke grondrechten en de bescherming ervan zijn mannetje staat en grenzen weet te trekken.

Want om met John Gray in Buitenhof te spreken; als de staatsbemoeienis grenzeloos wordt in het kader van utopistische doelen, gaat deze wel erg veel trekken krijgen van de bekende ismen uit de geschiedenis.

Joyce Hes