Onderwerpen: Identiteitsfraude onderzoek PwC, VN-comité tegen marteling, Google Glass, AOW-fraude.
Het Platform Bescherming Burgerrechten belegt maandelijks een vergadering waarin de aangesloten organisaties kennis over actuele onderwerpen uitwisselen. Tijdens de afgelopen vergadering op dinsdag 21 mei 2013 zijn onder meer de volgende dossiers besproken:
Nederlandse sessie VN-comité tegen Marteling
Het plan van minister Opstelten om iedere politieagent uit te rusten met een taser-wapen, stuitte op kritiek binnen het VN-comité tegen marteling, dat op 14 en 15 mei jl. haar sessie hield in Genève. Na kritische vragen van zowel een Spaans als een Noors comitélid en daaropvolgend een bagatelliserende reactie van de Nederlandse regering, concludeert het comité dat er geen waarborgen tegen misbruik van taser-wapens gelden en er geen sprake is van behoorlijke training voor politieagenten die de wapens moeten gaan gebruiken. Hierdoor vreest het comité voor excessief gebruik van de tasers. Platformdeelnemer Privacy First houdt de plannen van Opstelten al geruime tijd in de gaten, lees er meer over op de site van Privacy First.
Actualiteiten Biometrie
Identiteitsfraude en de bestrijding ervan komt hoe langer hoe hoger op de agenda, hoewel het probleem en haar oorzaken nog een onoverzichtelijk gebied is voor zowel wetgever als handhavers.
PricewaterhouseCoopers voerde in 2011 een enquête onder burgers uit naar onder meer de omvang van het probleem, maar moest concluderen dat dit onmogelijk exact valt vast te stellen aangezien organisaties het probleem niet als zodanig registreren en dus ook niet teruggevonden kan worden in systemen. Vast staat volgens het rapport echter dat het probleem groeit: “Hoe groot jaarlijks het percentage fraude met identiteitsbewijzen is, is in het onderzoek van PwC niet afzonderlijk vastgesteld, maar aangenomen mag worden dat het om flinke aantallen gaat.”
Het beeld dat uit het onderzoek voortkomt is nog ‘incompleet’, in de woorden van Plasterk, ook als het gaat om wie er uiteindelijk financieel de dupe is – de burger of een partij als de overheid of het bedrijfsleven. Er worden tevens verschillende oorzaken voor de groei van het probleem gesuggereerd. “Zo is bijvoorbeeld ten tijde van de totstandkoming van de Wet identiteitsvaststelling verdachten, veroordeelden en getuigen gebleken dat in die tijd een stijgende lijn te zien was in het aantal reisdocumenten dat als vermist of gestolen wordt opgegeven”, meldt D66 naar aanleiding van het rapport. In hoeverre er een verband is tussen de twee, blijft echter onhelder.
Wel staan er maatregelen op de agenda, zo blijkt uit de wetwijzigingsvoorstellen van minister Plasterk. Zo wordt het, als het aan de PvdA-fractie ligt (zie de nota naar aanleiding van het verslag, pagina 7 en 8, pdf), in de toekomst strafbaar om je biometrische kenmerken te veranderen voor kwalijke doeleinden zoals identiteitsfraude, ongeacht de omvang van het probleem op dit moment of in de nabije toekomst. Een adequate oplossing voor een groeiend probleem of het begin van biometrische systeemdwang? Het Platform blijft de plannen volgen.
Overige onderwerpen:
Google Glass – Platformdeelnemers maken zich ernstige zorgen over de implicaties van deze nieuwe technologie, zoals de mogelijkheid tot gezichtsherkenning. Overwogen wordt om gemeenten aan te schrijven met het verzoek om het gebruik van Google Glass op grond van gemeentelijke verordeningen te verbieden, tenzij daar een vergunning voor is verstrekt – vergelijkbaar met vergunningen op grond van een visuele handicap.
De controle op AOW-fraude – Actualiteitenprogramma EenVandaag wijdde een uitzending aan controles op AOW-fraude. De richtlijnen van de Sociale Verzekeringsbank voor het vaststellen van samenwoning onder AOW’ers zijn onhelder, waardoor veel ouderen in de piepzak zitten omdat ze niet weten of ze door bijvoorbeeld enkele keren per week verzorgd te worden door kennissen of vrienden, fraude plegen of niet. De boetes worden ondertussen hoger en de handhaving strikter.
