Het SyRI-onderzoek in de Haarlemse buurt Schalkwijk is gestaakt, zo laat de gemeente desgevraagd weten. Het Ministerie van Sociale Zaken heeft het onderzoek afgelopen maart stopgezet omdat het niet meer binnen de wettelijke termijnen kon worden uitgevoerd. Er zijn geen burgers in het Register Risicomeldingen geplaatst.
Dit artikel verscheen eerder op www.bijvoorbaatverdacht.nl.
Het onderzoek, dat in maart 2018 werd aangekondigd, is ongeveer een jaar later afgebroken door het Ministerie van Sociale Zaken. Volgens de persvoorlichting van gemeente Haarlem was er onvoldoende tijd over om binnen de wettelijke termijnen nog deugdelijk gebruik te kunnen maken van SyRI. Wat de reden voor de tijdsnood is, heeft de gemeente nog niet toegelicht.
Geen inwoners opgenomen in Register Risicomeldingen
Volgens de aankondiging van het onderzoek zouden gegevens uit de bestanden van de gemeente, de Belastingdienst, het UWV, de Sociale Verzekeringsbank, de Immigratie- en Naturalisatiedienst en de Inspectie SZW worden gekoppeld en vergeleken op “onwaarschijnlijke combinaties van gegevens”, die volgens de risico-analyse van SyRI kunnen duiden op uitkeringsfraude, belastingfraude, illegale bewoning en bebouwing, illegale bedrijfsactiviteiten en tot slot overlastgevende situaties en daarmee samenhangende misstanden.
Volgens de gemeente Haarlem is het onderzoek stopgezet voordat er gegevens tussen de deelnemende partijen werden uitgewisseld. De risico-analyse waarmee uit de gekoppelde data risicomeldingen over burgers of adressen worden gegenereerd, is daarmee achterwege gebleven. Er zijn dus geen burgers uit de Haarlemse wijk in het Register Risicomeldingen van SyRI opgenomen.
Afstel en uitstel
Het Haarlemse onderzoek is niet het eerste SyRI-project dat voortijdig wordt beëindigd. In 2016 ging een SyRI-onderzoek in de Rotterdamse Afrikaanderwijk niet door vanwege een capaciteitsgebrek bij de Inspectie SZW, die toen ook bezig was met SyRI-onderzoeken in Eindhoven en Capelle aan den IJssel.
Het SyRI-onderzoek in de Rotterdamse wijken Bloemhof en Hillesluis dat gelijktijdig met het onderzoek in Haarlem werd aangekondigd, produceerde weliswaar 1263 risicomeldingen, maar ligt al ruim een half jaar stil. De uitvoeringsfase, waarin instanties middels huisbezoeken en andere methoden nader onderzoek doen op basis van risicomeldingen, wordt al sinds oktober 2018 vooruit geschoven.
De reden voor het uitstel was een verschil van inzicht tussen de deelnemende partijen over het al dan niet uitvoeren van een voorafgaande privacy-evaluatie, aldus burgemeester Aboutaleb van Rotterdam. Volgens hem zouden de geplande vervolgonderzoeken gewoon doorgaan, naar verwachting vanaf eind maart. Er zijn vooralsnog echter geen signalen dat deze in gang zijn gezet.
Forse afname SyRI-onderzoeken sinds wettelijke invoering
Sinds de werkwijze van het Systeem Risico Indicatie vastligt in de wet, vinden er opvallend minder onderzoeken plaats dan in de jaren ervoor, toen de inzet van SyRI zonder wettelijke basis plaatsvond. Een onderzoeksrapport van de WRR meldt dat in de periode 2010-2014 21 SyRI-onderzoeken werden uitgevoerd; sinds de wettelijke invoering eind 2014 zijn er in diezelfde tijdspanne slechts vijf SyRI-onderzoeken gestart, waarvan er twee (Haarlem Schalkwijk en Rotterdam Afrikaanderwijk) voortijdig zijn gestopt en één (Rotterdam Bloemhof & Hillesluis) al sinds oktober 2018 stil ligt.
Bron afbeelding: Google Maps
