De Stichting Bescherming Burgerrechten organiseerde 27 januari in Felix Meritis het tweede Privacycafé: over hoe een vertekend beeld van de prostitutiebranche kan leiden tot een privacyschendend wetsvoorstel.
De Privacycafé’s worden georganiseerd door de Stichting Bescherming Burgerrechten in samenwerking met Felix Meritis.
De café’s hebben dit jaar als thema ‘Registratiebewust of registratiebelust?’.
Wat tijdens van de bijeenkomst op 27 januari in het Felix Meritis-café duidelijk werd, is dat om de bezwaren tegen het huidige wetsvoorstel op waarde te kunnen schatten, er meer dan alleen privacy om de hoek komt kijken. Zaken als arbeidsrecht en opsporingsprioriteit haken direct in op de huidige privacy-issues bij dit thema, waaruit blijkt hoe complex de achtergrond en daarmee ook de actuele ontwikkelingen in de prostitutiebranche zijn.
Sprekers waren journalist Maria Genova, onder meer auteur van het boek ‘Man is stoer, vrouw is hoer’ en Marieke van Doorninck, fractievoorzitter van GroenLinks Amsterdam.
Voorzitter van de Vereniging Vrouw en Recht Mieke van der Burg was door ziekte verhinderd, maar voorzag de bezoekers wel van een pamflet over de nadelen en risico’s van het wetsvoorstel. Klik hier om dit te bekijken.
Marieke van Doorninck gaf na een beknopte geschiedenis van de prostitutiepolitiek aan, waar volgens haar de echte knelpunten zitten bij de bestrijding van misstanden in de seksbranche. “Het is makkelijk om een vergunning uit te delen, maar er wordt niet nagedacht over hoe we prostitutie kunnen normaliseren, hoe we deze branche als ieder ander vak kunnen behandelen.”
Volgens haar is één van de belangrijkste oorzaken van misstanden in de prostitutiebranche het gebrek aan arbeidsrechten voor prostituees. “Overal zie je dat waar het arbeidsrecht niet goed werkt, er mensenhandel plaatsvindt. Het prostitutiebeleid werkt sinds de legalisering in 2001 niet. Het had moeten verbeteren naar een gezonde, transparante industrie.”
“De legalisering is in de ogen van de overheid een sprookje; ‘het zit sowieso mis in die branche’ is de gedachte die de boventoon voert in dit beleid. De welbekende ‘harde maatregelen’ liggen dan voor de hand. Terwijl de overheid de hand in eigen boezem zou moeten steken. De belangrijkste vraag is hoe we dit gefaalde beleid van de afgelopen jaren kunnen herstellen.”
“Er is weinig interesse in wat er precies gaande is; hoe we arbeidsomstandigheden kunnen verbeteren en hoe we strenger kunnen optreden tegen exploitanten. De contactmomenten die nu volgens het wetsvoorstel via de GGD gebeuren, zouden uitgevoerd moeten worden door de toezichthouders op de Wallen die veel dichter bij de prostituees zelf staan, maar er nog in te kleine getale zijn.”
“Na de inschrijving moeten ze hun paspoort weer inleveren bij de pooier en gaan de praktijken door, alleen nu officieel”
Maria Genova gaf vanuit haar deskundigheid op het gebied van vrouwenhandel haar kijk op het registratiesysteem voor prostituees: “Met deze wet faciliteren we juist vrouwenhandel; criminele pooiers zullen meisjes dwingen om zich te laten registreren. Dat gebeurt nu al bij registraties van ‘zelfstandige’ prostituees bij de Kamer van Koophandel. De pooier brengt het meisje tot de deur of begeleidt haar zelfs tijdens de inschrijving. Na de inschrijving moeten ze hun paspoort weer inleveren bij de pooier en gaan de praktijken door, alleen nu officieel.”
Ook bij de huidige door minister Ivo Opstelten voorgestelde registratie wordt de prostituee hoe dan ook geregistreerd, ook als er signalen van misstanden worden opgevangen. “De straffen voor pooiers zijn bovendien heel laag, voor mensenhandel geldt een celstraf van 1 à 2 jaar. Daarnaast is de pakkans nihil; er is nauwelijks prioriteit of capaciteit bij politiekorpsen. Daardoor durven vrouwen geen aangifte te doen of erover te praten.”
Bij de Gemeente Utrecht draait op dit moment een pilot waarin prostituees geregistreerd worden met het door het wetsvoorstel beoogde registratiegesprek. Genova deed een boekje open over de manier waarop deze gesprekken worden gevoerd. “Mensenhandel komt nauwelijks aan bod. Bij navraag kreeg ik antwoorden als ‘we kijken per geval’, ‘we werken geen concreet lijstje af’ en dergelijke vaagheden. Er worden bovendien allerlei privévragen gesteld als ‘heb je een vriend?'”
Genova toonde zich echter niet volledig tegenstander van het registratiesysteem. Zo gaf ze aan dat er bij de Gemeente Utrecht in de eerste maand van de pilot zo’n dertig signalen van mensenhandel waren opgepikt. “Wel moeten we af van de gedachte dat je problemen kunt oplossen door de prostituee als onderdeel van de problematiek te zien.”
Discussieleider Joyce Hes vertelde over een gesprek dat zij had gevoerd met ex-prostituee Patricia. Een paar citaten:
– “Waarom mag de eerste de beste stadswacht bij je binnen komen, terwijl je schaars gekleed bent en je allemaal vragen stellen over je privéleven onder het mom: ‘we komen je redden.'”
– “Als je er als prostituee uit wilt stappen, kun je dan je gegevens uit al die bestanden laten verwijderen en hoe weet je in welk bestand je zit?
– Wie garandeert mij dat ik vandaag de dag niet meer als prostituee te boek sta?
– Kan ik over een jaar solliciteren bij de overheid of ben ik besmet?”
De volledige tekst van het gesprek is hier te vinden.
